DODONA

ANTEKENINGEN

Op 1 juni 2002 bezochten Pauline en ik Dodóna, de plaats waar in de oudheid het orakel van Zeus gevestigd was. In De reis van ons leven, het verslag van onze laatste reis samen, schreef ik er het volgende over:

’s Middags gaan we naar Dhodhóni, het oude Dodona. Het ligt als een soort eindpunt in een groen dal dat door hoge bergen wordt omringd. Hier luisterden priesteressen die hun blote voeten nooit mochten wassen om het contact met de aarde niet te verliezen (en die op de kale grond moesten slapen), naar de stem van Zeus in het ruisen van de eikeblaren. Koperen bekkens die op drievoeten rond de heilige boom waren geplaatst, dienden als geluidversterkers. In het museum van Ioannina zien we later de metalen plaatjes met de vragen (en soms de antwoorden): “Zal ik een andere vrouw nemen?”, “Blijf ik gezond?”, “Kan ik deze reis ondernemen?”, “Ben ik wel de vader van haar kinderen?”,”Heeft mijn slaaf mij bestolen?”. Brandende vragen die eeuwenlang  hier hun antwoord kregen, toekomst die ontsluierd werd.

Dodona

Nu, laat de toekomst maar
geruis van blaren blijven.
Laat hoop je roeiend naar
de dag van morgen drijven.
Wat dreigt achter je rug
komt toch wel en te vlug.
Nu maar naar hier gekeerd.
Onwetend? Ongedeerd!

Wat zich ooit van een enkel boompje tot  een van alle gemakken, zoals een reusachtig theater,   voorzien godsdienstig centrum ontwikkelde, ademt op deze zonnige middag een geheimzinnige, daardoor ook wel spannende maar toch allereerst weldadige rust. Het aantal bezoekers is op één hand te tellen. Dodona is een reis waard.

Het heiligdom dateerde uit de vóór-Griekse tijd (“de Pelasgen”) en de priesteressen (er waren trouwens ook priesters) werden Peleiades (d.i. duiven) genoemd. Zwarte duiven speelden bij het orakel ook een rol. Pas in de 5e eeuw v.c. werd er een tempeltje gebouwd. Onder koning Pyrrhus (3e eeuw v.c.) groeide het uit tot een stad, die in 167 v.c. grotendeels door de Romeinen werd verwoest. Het orakel bleef echter bestaan. De christelijke keizer Theodosius liet in 392 de eik omhakken en de wortels verwijderen.

>inhoud