2002-12-20

DE REIS VAN ONS LEVEN

3. Een azuren kust

Eén van de volgende dagen bezoeken we Les Baux, de eens zo machtige rotsvesting, nu definitief in handen gevallen van het toerisme. Maar indrukwekkend blijft het en door het heldere weer is heel in de verte de Middellandse Zee haast meer dan een vermoeden. En je ziet de wachters, uitkijkend naar Saracenen en de aanmatigende baronnen (“Au hasard, Balthasar!”). En natuurlijk ook de Hugenoten die in 1632 tenslotte het hoofd moesten buigen voor Richelieu.
Van St-Rémy gaat het via Aix-en-Provence naar Antibes, uitvalsbasis voor de kunstverzamelingen in de buurt. Allereerst die tempel4 van de Fondation Maeght in St-Paul-de-Vence. Geen boom mocht nodeloos gekapt. Een jaar lang werkte men met maquettes op ware grootte om de juiste verhoudingen te vinden met omgeving en licht voordat dit bedevaartsoord uiteindelijk verrees in de klare sereniteit die het vandaag nog steeds omgeeft. Alle groten van de twintigste eeuw zijn er vertegenwoordigd, zoals Miró die er een doolhof schiep. In een kathedraal mag een labyrint niet ontbreken.
We missen wel de beelden van Giacometti, want die worden elders geëxposeerd. Maar daartegenover staat de speciale tentoonstelling van Miquel Barceló, waarvan we de naam nog nooit hebben gehoord, maar die zich bij het eerste gezicht laat kennen als een groot kunstenaar. Je verbaast je over de zekerheid, waarmee je dat vaststelt. Je kunt het ook niet onder woorden brengen en toch is het zo, ook al vind je niet alles wat hij doet even geslaagd. Maar er is een tekening in zwart/wit van een bootje met schimmen van mensen ergens op een Afrikaanse rivier in de nachtelijke regen en je gaat voor de bijl. Hij heeft, ook al lijkt het er in niets op, iets van die andere Catalaan, die hier aan de Rivièra zo uitdrukkelijk aanwezig is, die Midas van de twintigste eeuw, die alles wat hij aanraakte in kunst veranderde. Overigens ook Picasso kende soms zwakke momenten, zoals we naderhand in de vredestempel in Vallauris zullen zien , waar één wand niet boven de goedbedoelde boodschap uitkomt. Maar mag het ’s een keer? Bovendien is Picasso een voorafschaduwing van Griekenland in beelden en vormen. Wat is die man fabelachtig klassiek!

Door Picasso doorgekregen
dat centauren móeten leven
want hij schetst maar en het staat er:
speelse faun en krolse sater
en maakt met zijn minosstier waar:
mensen zijn verschrikkelijk dierbaar!

Op de camping komen we naast een Nederlands echtpaar te staan, waar we al snel een goed contact mee hebben. Bij hen kijken we (ze hebben een schotel) op woensdagavond 15 mei naar de verkiezingsuitslagen op de Nederlandse televisie. De verwachte verbijstering. Met als kleine relativering dat het wellicht nog erger had kunnen zijn, als de nieuwe messias van de lage landen was blijven leven, al zijn de opinies over Nederlands fortuin verdeeld. Maar dat in zo’n snelle tijd de meningen zo konden omslaan! Of was dit altijd al de mening van een groot deel van het Nederlandse volk? Wat weten wij eigenlijk van de stemmingen buiten ons eigen kringetje? Ik heb de biografie van Van Randwijk mee5, waar ik nog steeds niet aan toegekomen was en lees over zijn ontgoocheling dat de stem van Vrij Nederland na de oorlog niet de stem van heel Nederland bleek te zijn. En je herinnert je hoe boos die man nog steeds kon zijn als hij voor Politeia sprak in het begin van de jaren zestig.
Wij zijn op dit ogenblik echter blij dat we enige afstand tot Nederland in acht kunnen nemen. En we hebben ook andere zaken aan het hoofd en het lijf. De zon van de Rivièra schijnt over bozen en rechtvaardigen.

De Rivièra is trouwens veel leuker dan ik dacht. Nice en Antibes hebben binnensteden met sfeer en de Promenade des Anglais is een belevenis. En het strand vlakbij de camping is natuurlijk ook geweldig. Maar vooral die musea! Naast dat van Picasso in Antibes die van Matisse en Chagall in Nice. We verlaten Frankrijk met het gevoel dat – als onze reis slechts uit dit deel bestaan zou hebben – hij al heel geslaagd zou zijn geweest.

Dat God in Frankrijk woont,
is enkel vroom verlangen.
Daar elk bezoek weer loont,
blijft er toch iets van hangen.


  Website gebouwd door intronet